ستاری‌فر: مسئولان كشور اعتقادی به بودجه‌های برنامه‌ای ندارند

بودجۀ ۸۹ غیر شفاف است

ششبکه جنبش راه سبز (جرس): در آستانۀ بررسی بودجۀ ۱۳۸۹ تنظیمیِ دولت توسط نمایندگان مجلس و همزمان با نقدهای کارشناسان پیرامون بودجه های سال جاری و سال آینده، محمد ستاری‌فر استاد دانشگاه و رییس اسبق سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی كشور، ضمن انتقاد از نحوۀ بودجه نویسی دولت، لایحۀ بودجۀ سال آیندۀ كشور را مبهم و غیرشفاف اعلام کرد.

 

به گزارش ایلنا، دكتر ستاری‌فر كارشناس برجسته اقتصاد و استاد دانشگاه علامه طباطبائی، طی گفتگویی پیرامون لایحۀ بودجۀ ۱۳۸۹، ابتدا شرایط بودجه نویسی مبتنی بر قوانین را شرح داد و با بیان این مقدمه که "بودجه در قانون تعریفی مشخص دارد و برهمین مبنا نحوه اداره كردن كشورتوسط دولت درطول یك سال را مشخص می كند"، به ابعاد «بودجۀ برنامه ای» اشاره کرد و گفت: "وقتی از بودجه سخن به میان می‌آید، باید سیاست‌ها و اهدافی كه دولت می‌خواهد در مورد مسایل اقتصادی، سیاسی،‏ اجتماعی و فرهنگی طی کند و برمبنای آن كشور را اداره نماید، در بودجه پیش‌بینی شود."

 

این کارشناس اقتصادی در همین زمینه تصریح کرد "در قانون برنامه و بودجه کشور نیز به صراحت اشاره شده كه كشور دارای برنامه بلند مدت ۲۰ ساله، برنامه میان مدت پنج ساله و برنامه كوتاه مدت سالانه یا همان بودجه است ودولت‌ها هنگام تدوین بودجه، بودجه ای مبتنی بر برنامه را باید بنویسند. "

 

رییس اسبق سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی كشور، سپس به نقد بودجه بندی و نگاه دولت به این مسئله پرداخت و گفت "در قانون محاسبات عمومی درباره مصارف بودجه‌ای گفته شده كه آندسته از شركت‌ها یا سازمان‌هایی كه براساس قانون مشمول بودجه سالانه می‌شوند، اگراز بودجه دولت تخلف كنند، باید پاسخگو باشند؛ این درحالی است كه در دو سه سال اخیر دولت بودجه را در قالب 42 ردیف تنظیم كرده و وظایفی كه در قوانین بر اجرای آنها تصریح شده را رعایت نكرده است. "
این اقتصاددان تصریح كرد: اكنون این سئوال پیش می‌آید كه آیا بودجه 89 بودجه برنامه‌ای است؟ آیا مواضع قانون محاسبات را در خود جای داده است؟ و یا اینكه آیا می‌توان برنامه‌ای كوتاه مدت از مسیر سند چشم انداز باشد؟ "

 

وی سپس به نقد بودجه های تنظیمی سال جاری و آینده پرداخت و خاطرنشان نمود "بودجه باید روشن كند كه به كجا می‌خواهیم برسیم و با بودجه قبلی به كجا رسیدیم. همان‌گونه كه برمبنای یك مثل معروف كه می‌گوید دیروز یك تاریخ است، فردا اسناد یك رمز است و امروز خداوند است كه باید آن را دریابیم از همین رو بودجه 89 را باید به طور مشخص دریابیم كه دیروز از كجا حركت كردیم، امروزبه كجا رسیدیم و فردا قرار است به كجا برسیم."

 

ستاری فر که طراح برنامه چهارم توسعه كشور می باشد، با اشاره به این مطلب ‌كه "ویژگی‌هایی درشاخص‌های كلان مثل نقدینگی و تورم، توازن و تعادل، صادرات و واردات، بیكاری و اشتغال از قوانین میان مدت توسعه‌ای حركت می‌كند تا به چشم اندازبرسد"،  خاطرنشان کرد "در بودجه‌ سال‌های 85،86 ،87 و 88 هدف‌هایی وجود داشته، امروز باید مشخص شود آیا به آن هدف‌ها رسیده‌ایم كه امروز بودجه 89 ما را به پله بالاتر رهنمون كند؟"

 

وی در این زمینه تصریح کرد "به همین دلیل الزاما باید جایگاه و منزلت بودجه نسبت عملكرد بودجه قبلی معلوم شده باشد. بررسی لایحه بودجه 89 و اظهارات نمایندگان و كارشناسان نشان می‌دهد كه این در مورد این لایحه ابهاماتی وجود دارد؛ مشخص نیست نسبت به بودجه 88 نسبت‌ها چگونه است. یعنی تا مشخص نشود كه با این بودجه قرار است به كجا برسیم، نمی‌توان بودجه‌ای مناسب كشور تنظیم كرد."

 

این اقتصاد دان برجسته کشورهمچنین اظهار داشت "وقتی دولت اعتقادی به بودجه برنامه ندارد، بودجه 89 هم نیاز به برنامه‌های چهارم یا پنجم ندارد كه دولت عنوان كرده كه بودجه 89 را براساس برنامه پنجم نوشته است. زیرا حتی با آن لایحه برنامه پنجم هم قرابت ندارد. در مقابل نمایندگان مجلس معتقدند كه چون برنامه پنجم تصویب نشده، باید یكسال برنامه چهارم تمدید شود. سئوال من این است كه مگر برنامه چهارم اجرا شد و عملكرد آن وجود دارد كه این برنامه تمدید شود؟"

 

بسیاری از کارشناسان اقتصادی کشور از بحران زا بودن و بی برنامگی بودجۀ ارائه شدۀ دولت برای سال آینده خبر می دهند. هفته گذشته حسن غفوری فرد عضو هیات رئیسه مجلس با انتقاد از سیاست های اقتصادی دولت گفته بود "به اعتقاد برخی از کارشناسان با اجرای هدفمند کردن یارانه ها و آزاد کردن قیمت ها که در بودجه مشخص شده، تورم در سال آینده ۵۰-۴۰ درصد خواهد بود و همزمان سعدالله نصیری قیداری عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس خاطرنشان کرده بود "در بودجه 89 کل کشور آفزایش هایی را شاهد هستیم که منابع آن مشخص نیست."